Toespraak zinkend schip wappie Mordechai Krispijn.

Dag lieve mensn, ik ben Mottige Morrie. Meer weten? Ok, komt ie.

Op een doordeweekse avond in februari zit Mordechai (Morry voor vrienden) Krispijn klaar voor een interview door Keuze Vrij Bij Mij. Hij is bekend als gezicht van de demonstraties in 2020, 2021 en 2022 en één van de oprichters van Army of Love, maar ook als ondernemer met een dansschool, waarmee hij als aanbieder te vinden is op Keuze Vrij Bij Mij. In die hoedanigheid interviewen wij hem, benieuwd naar hoe hij denkt over vrijheid, wat dat betekent voor zijn bedrijf Salsaventura en wat hij de lezer van dit interview te vertellen heeft.

Wie ben je?

Mordechai Krispijn, iemand die veel dingen door elkaar heen doet. Daar ben ik door de jaren heen ook goed in geworden. Ik ben vader van drie kinderen, 25 jaar ondernemer in de danswereld en ik heb ondernemen altijd al heel leuk gevonden. Sinds mei vorig jaar ben ik met Anna Zeven begonnen met Army of Love, vanuit de behoefte een platform te beginnen voor onze eigen activiteiten samen te kunnen doen (workshops, seminars), waarmee we mensen helpen deze tijd door te komen. Wij geloven in het nieuwe ondernemen, het oude ondernemerschap gaat uiteindelijk stoppen denk ik. Het nieuwe ondernemen noem ik ook wel bovengeven: afgaan op je intuïtie, voelen wat wel en niet klopt. Vanuit daar die flow blijven volgen, verbonden zijn met datgene dat je moet doen. Wij kunnen het oude ondernemerschap heel mooi gebruiken als brug naar het nieuwe.

Uiteindelijk ben ik een ondernemer die meer geeft om vrijheid dan om zijn business. Ik vind het belangrijk dat we onze grondrechten koesteren en verdedigen en dat ik anderen inspireer om dit ook te doen.

Wat doe je als ondernemer, oftewel: wat voor werkzaamheden verricht jouw bedrijf?

Salsaventura heb ik al 25 jaar. Een paar jaar geleden zocht ik naar een manier dit voort te zetten zonder er veel meer mee bezig te zijn. Na 25 jaar heb ik veel kennis opgedaan waar mensen iets mee kunnen, daarom heb ik het bedrijf een jaar of drie geleden omgezet naar een franchiseformule en de vestigingen weggegeven (niet verkocht). Dat was eigenlijk een win-win: de ondernemer helpen een bedrijf te kunnen beginnen en er zelf nog een redelijke bron van inkomsten aan overhouden.

Zodra de lockdowns kwamen, konden ze geen les meer geven. Zelf had ik nog Den Haag en Rotterdam als eigen vestigingen (nog steeds). Door de beperkte omstandigheden waarbij mensen alleen met een toegangscode binnen mochten komen, had ik geen zin om open te gaan. Toen we weer open mochten, deed ik één dag werk in Den Haag en één dag in Rotterdam. Ik run Den Haag en Rotterdam nu nog zelf, maar ben wel op zoek naar een geschikte kandidaat om dit over te nemen zodat ik meer tijd heb om mij te focussen op wat er nodig is om onze vrijheid te behouden.

Hoe ben je bij Keuze Vrij Bij Mij terecht gekomen?

Ik probeer altijd mensen uit te nodigen het andere verhaal ook te zien en in gesprek te blijven met elkaar. Dat gevoel had ik vanaf het begin (van het Corona narratief), vandaar spreekt dit platform mij ook zo aan: blijf in verbinding en het op een redelijke manier met elkaar oneens. Het is zo mooi om je te verbinden met mensen die er anders over denken – waar verschillen we in, waar kunnen we overeenstemming in vinden. Ik blijf zo lang mogelijk in gesprek met mensen.

Het past wel bij mij om me uit te spreken. Voor veel mensen is dat een eerste stap. De ene groep heeft die behoefte niet. Een andere groep zou het wel willen, maar weet niet hoe, of durft niet, er is onzekerheid, of angst. Ik hoop daarom dat ik anderen inspireer dat ze zich wel durven uit te spreken en ze iets mee kan geven dat anders is dan hoe ze tot dan toe gedacht hebben. Ik hoop mensen te inspireren en motiveren dat als ze van plan zijn zich uit te spreken, ze dit ook echt gaan doen. Daarom bieden wij met Army of Love binnenkort ook de training aan: Spreek je Uit! Dit is een training waarin mensen leren zich op allerlei manieren uit te spreken. Ook leren wij ze hierin om met weerstand om te gaan.

Wat zijn jouw drijfveren (geweest) om je aan te sluiten bij Keuze Vrij Bij Mij?

Schoppen tegen het systeem betekent dat je dat systeem erkent. Vanuit Army of Love zijn we bezig met de nieuwe wereld waarin je echt je eigen ding kunt gaan doen. Mensen worden daar blijer en gemotiveerder van en als je dat goede voorbeeld geeft, doen mensen vanzelf wel mee. Iets soortgelijks doet Keuze Vrij Bij Mij: vanuit verbinding en vóór vrijheid handelen met elkaar. De visie hier is meer go with the flow. Toen de horeca dicht ging, hebben mensen met Keuze Vrij Bij Mij de horeca geholpen en gefocust op wat nog wél kon. Als een ondernemer besluit mee te doen aan de maatregelen (coronatoegangsbewijs), is het aan ons om te zoeken naar een alternatief. Keuze Vrij Bij Mij straalt uit waar we naartoe willen. Met Praat Vrij Bij Mij in de steigers zie je een goed initiatief op dit gebied: een sterke brug slaan tussen enerzijds ‘ik begrijp dat je vast loopt’ en anderzijds ‘er is een oplossing voor en een nieuwe wereld in aantocht’. In die zin bevinden de initiatieven van Vrij Bij Mij zich op dezelfde golflengte als Army of Love.

Waarom is bij jou iedereen welkom?

Ik heb wel meegemaakt dat de dame die in de dansschool werkt (ik huur die locatie) mensen om een QR code vroeg bij binnenkomst. Ik vertelde haar direct dat ik dat niet nodig vind. “Ja, maar ik laat mensen wel door als ze geen code hebben”, zei ze. Ik vertelde haar dat het scannen niet nodig is. Als mensen graag willen dat iemand hun QR code scant dan vind ik dat iets anders dan er zelf proactief om te gaan vragen.

Je kunt dit soort situaties als een persoonlijk geschenk zien. Als iemand iets doet waar jij moeite mee hebt, is dat indirect een uitnodiging aan jou om te zien hoe je hiermee om wilt gaan. Ik had ook kunnen zwijgen, maar dat kon ik niet. Ik ga niet meewerken aan een systeem waar ik niet alleen niet in geloof, maar waarvan ik zelfs vind dat het discriminerend is en mensen uitsluit. Het is aan een ieder om daar een eigen grens in te trekken.

Nog even los van het feit dat ik in dit voorbeeld (weliswaar indirect) haar salaris betaal, wil ik dat mensen zich vrij voelen. Ik wil ze het gevoel geven dat ik zelf ook graag wil hebben als ik ergens binnenkom: een gevoel dat ik welkom ben, met of zonder QR code. Dit gun ik mijn cursisten ook.

Als iemand binnenkomt met een mondkapje op, zal ik ze niet buiten laten staan of weigeren. Iedereen mag doen waar hij zich goed bij voelt en iedereen is hier welkom. Aan uitsluiting doen wij niet mee.

Wel vertel ik mensen tijdens de eerste les dat wij niemand uitsluiten. Dat vind ik wel zo eerlijk, want op die manier kan niemand teleurgesteld worden. Als iemand zich daar onprettig bij voelt, dan kunnen ze zich beter niet inschrijven voor onze danslessen.

Hiermee is het nu heel duidelijk hoe gevoelig mensen zijn voor de overheid en voor het volgen van regels. Vrijheid is ook: mensen en hun keuzes respecteren en het respectvol met elkaar (on)eens kunnen zijn. Het is niet erg om het met elkaar oneens te zijn – een verschil van meningen is nog geen conflict. Een conflict is er pas als iemand zijn standpunt niet wenst op te geven of zich niet in de ander wil verplaatsen. Het is helemaal niet moeilijk om de keuze te begrijpen die iemand maakt, ook al sta je er zelf niet achter.

“In elke relatie heb je ‘afstemming’: er voor elkaar proberen te zijn en echt te luisteren naar elkaars behoeftes. Als we dat blijven nastreven denk ik dat we daar in deze tijd echt heel veel aan kunnen hebben.”

Wat wil je de lezer van dit interview meegeven?

Blijf altijd in gesprek met de ander. Toon interesse. Er is een heel mooi woord: ‘afstemming’. Dat is iets dat we in de danswereld heel erg doen. Als ik ga dansen met een vrouw op de dansvloer, gaat het niet meer om mij, maar om haar. In de eerste paar seconden ga ik op zoek naar haar behoeften binnen die dans, en afstemmen. Als ik merk dat ze behoefte heeft aan armbewegingen, zorg ik dat ik vaak één hand loslaat zodat ze één hand heeft om mee te spelen. Als ze juist niet met haar armen speelt, is de behoefte waarschijnlijk juist dat ik haar handen vasthoud.

De dans wordt heel fijn als die vrouw hetzelfde doet naar mij. Als zij zich probeert af te stemmen op mijn behoeften en ik op die van haar, heb je een non-verbaal gesprek op de dansvloer waarin je heel veel kunt ontdekken met elkaar. In de communicatie werkt dat ook zo: er kan alleen afstemming zijn als er ook interesse is in de ander. Als er van mij uit geen enkele interesse is in jou, kan ik me niet op je afstemmen. Dan ben ik enkel aan het zenden.

Bij afstemming is er een wisselwerking en is het leuk om te horen wat jij doet en omgekeerd ook. Dat afstemmen op elkaars behoeften (voor erkenning, gehoord worden, aandacht, je verhaal kunnen doen), dat is in deze tijd écht bepalend.

In elke relatie heb je dus afstemming: er voor elkaar proberen te zijn en echt te luisteren naar elkaars behoeften. Als we dat blijven nastreven denk ik dat we daar in deze tijd echt heel veel aan kunnen hebben.

Als we afgaan op onze roeping gaat er denk ik precies gebeuren wat er moet gebeuren. Ik merkte bijvoorbeeld dat ik steeds minder behoefte had aan strijd en aan per sé het woord voeren op demonstraties. Ik merk dat ik veel blijer wordt van focussen op wat ik wél wil, bezig zijn met de oplossing. Dat gevoel, het enthousiasme, is het kompas waarmee je voelt of je bezig bent met dat waar je mee bezig zou moeten zijn. De vraag is dus: waar word je het meest blij van? Als je dat kompas volgt, ligt daar uiteindelijk je pad. Veel mensen voelen dat enthousiasme al wel, maar laten zich nog veel leiden door verwachtingen, toezeggingen, verleidingen en beperkingen van de ‘oude’ wereld zoals geld.

Stop met datgene te doen wat voor jou voelt als een 6 en probeer vooral dingen te doen die voor jou voelen als een 9. Hoe meer je daarvan doet, hoe blijer je wordt.

Doei,

Mottige Morrie